Program kursu obejmuje między innymi takie tematy jak:
- Podstawy nawigacji, kształt i wymiary ziemi oraz współrzędne geograficzne, określanie kierunku na morzu, systemy liczenia kierunku
- Przepisy o zapobieganiu zderzeniom na morzu, Międzynarodowe prawo drogi morskiej (COLREG)
- Łączność morska,
- Międzynarodowy Kod Sygnałowy MKS, procedura użycia flag MKS
- Język angielski, standardowe zwroty proceduralne w łączności na morzu, zwroty używane do porozumiewania się na statku
- Przewozy morskie, materiały sztauerskie i separacyjne, statkowe urządzenia i osprzęt przeładunkowy, rodzaje i przeznaczenie
- Podstawowe urządzenia nawigacyjne, kompas magnetyczny i żyrokompas, autopilot
- Systemy radionawigacyjne
- Budowa i teoria okrętu, konstrukcja kadłuba, wiedza okrętowa
- Zasady BHP na statku
- Ochrona środowiska morskiego
Kurs trwa 98 godzin. Prowadzony jest w formie wykładów, ćwiczeń i zajęć na symulatorze. Po pozytywnie zdanym egzaminie państwowym przed komisją Urzędu Morskiego słuchacz otrzymuje „Świadectwo marynarza wachtowego” zgodnie z wymogami VI/1 konwencji STCW.
Do uzyskania świadectwa marynarza wachtowego wymagane jest:
- ukończenie co najmniej pierwszego roku studiów w MJE typu A lub MJE typu B, lub co najmniej pierwszego roku nauki w MJE typu C, kształcących co najmniej na poziomie operacyjnym w dziale pokładowym w specjalności wskazanej w certyfikacie uznania lub na dyplom szypra w żegludze krajowej, zgodnie z certyfikatem uznania, posiadanie zaświadczenia potwierdzającego ukończenie programu szkolenia na poziomie pomocniczym wydanego przez morską jednostkę edukacyjną oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym, albo,
- ukończenie studiów w MJE typu B lub nauki w MJE typu C, kształcących na poziomie pomocniczym w dziale pokładowym w specjalności wskazanej w certyfikacie uznania oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym, albo
- ukończenie szkolenia w MJE typu D na poziomie pomocniczym w dziale pokładowym zgodnego z certyfikatem uznania i posiadanie 6-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym oraz zdanie egzaminu na to świadectwo, albo
- posiadanie świadectwa rybaka, ukończenie szkolenia w MJE typu D na poziomie pomocniczym w dziale pokładowym zgodnego z certyfikatem uznania oraz zdanie egzaminu na świadectwo marynarza wachtowego, albo,
- posiadanie dyplomu szypra 1 klasy żeglugi krajowej albo dyplomu szypra klasy 1 rybołówstwa morskiego, albo dyplomu szypra żeglugi nieograniczonej rybołówstwa morskiego oraz zdanie egzaminu na świadectwo marynarza wachtowego.
Świadectwo marynarza wachtowego uprawnia do zajmowania stanowisk:
- marynarza wachtowego – na każdym statku,
- kierownika statku o długości do 9 m i mocy silnika do 200 kW w żegludze krajowej bez prawa przewozu pasażerów, z tym że jeżeli moc silnika przekroczy 100 kW – pod warunkiem zdania egzaminu z zakresu obsługi silników spalinowych;