Program kursu obejmuje między innymi takie tematy jak:
- Podstawowe wiadomości o mapach nawigacyjnych, pływy i prądy pływowe, ostrzeżenia nawigacyjne
- Bezpieczeństwo nawigacji, wachta morska, procedury wachtowe
- Standardowe zwroty w łączności na morzu w języku angielskim,
- Zagadnienia z meteorologii i oceanografii, elementy pogodowe obserwowane i mierzone
- Manewrowanie statkiem, technika sterowania i działanie sterów,
- Zasady cumowania do nabrzeży, statków i pław cumowniczych
- Zasady przewozu i mocowania ładunków pokładowych
- Podstawowe informacje o przewozie ładunków niebezpiecznych
- Zasady działania urządzeń nawigacyjnych
- Rodzaje i źródła zanieczyszczeń morza, zapobieganie zanieczyszczeniu środowiska morskiego przez statki, zapobieganie zanieczyszczeniom olejowym ze statków
- Podstawowe wiadomości prawno-żeglugowe
Kurs trwa 112 godzin. Prowadzony jest w formie wykładów, ćwiczeń na symulatorze i pokazów. Po pozytywnie zdanym egzaminie państwowym w Urzędzie Morskim słuchacz otrzymuje „Świadectwo starszego marynarza” zgodnie z wymogami VI/1 konwencji STCW.
Do uzyskania świadectwa starszego marynarza wymagane jest posiadanie świadectwa ratownika oraz:
- posiadanie świadectwa marynarza wachtowego, dodatkowej 18-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku marynarza wachtowego dziale pokładowym oraz zdanie egzaminu na świadectwo starszego marynarza albo
- ukończenie studiów w MJE typu A lub w MJE typu B, lub nauki w MJE typu C, kształcących co najmniej na poziomie operacyjnym w dziale pokładowym w specjalności wskazanej w certyfikacie uznania, posiadanie świadectwa marynarza wachtowego oraz dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku marynarza w dziale pokładowym oraz zdanie egzaminu na świadectwo starszego marynarza, albo
- ukończenie nauki w MJE typu C kształcącej co najmniej na poziomie pomocniczym w dziale pokładowym w specjalności wskazanej w certyfikacie uznania lub na dyplom szypra w żegludze krajowej zgodnie z certyfikatem uznania, posiadanie świadectwa marynarza wachtowego, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku marynarza w dziale pokładowym oraz zdanie egzaminu na świadectwo starszego marynarza, albo
- ukończenie szkolenia w MJE typu D na poziomie pomocniczym w dziale pokładowym na świadectwo starszego marynarza zgodnie z certyfikatem uznania, posiadanie świadectwa marynarza wachtowego, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku marynarza w dziale pokładowym oraz zdanie egzaminu na świadectwo starszego marynarza.
Świadectwo starszego marynarza uprawnia do zajmowania stanowisk:
- marynarza – na każdym statku,
- starszego marynarza – na każdym statku,
- kierownika:
- na statku bez własnego napędu o pojemności brutto poniżej 500 w żegludze krajowej,
- na statku o długości do 15 m i mocy silnika do 200 kW w żegludze krajowej bez prawa przewozu pasażerów, z tym że jeżeli moc silnika przekroczy 100 kW – pod warunkiem zdania egzaminu z zakresu obsługi silników spalinowych.